Belarus mengambil langkah mengejutkan apabila membebaskan 123 tahanan politik susulan satu perjanjian dengan Amerika Syarikat yang melibatkan pelonggaran sekatan ekonomi. Pembebasan besar besaran ini dianggap antara yang terbesar dalam beberapa tahun kebelakangan dan menandakan perubahan ketara dalam hubungan antara Washington dan Minsk.
Arahan pembebasan dibuat oleh Presiden Belarus Alexander Lukashenko selepas dua hari rundingan dengan wakil khas Amerika Syarikat. Tahanan yang dibebaskan sebelum ini ditahan atas alasan politik dan dikaitkan dengan gerakan pembangkang serta aktiviti mempertahankan hak asasi manusia.
Antara individu paling menonjol yang dibebaskan ialah Ales Bialiatski, aktivis hak asasi manusia terkenal dan penerima Hadiah Nobel Keamanan 2022. Turut dibebaskan ialah Maria Kolesnikova, tokoh utama pembangkang yang memainkan peranan penting dalam protes besar besaran pada tahun 2020. Kumpulan tahanan tersebut turut melibatkan warganegara asing termasuk rakyat Amerika Syarikat, Ukraine dan beberapa negara sekutu Barat.
Sebagai balasan, Amerika Syarikat bersetuju untuk melonggarkan sekatan ke atas eksport baja dan potash Belarus, sektor yang menjadi sumber pendapatan utama negara itu. Pihak Washington menyatakan langkah ini bertujuan menggalakkan pembebasan tahanan serta mengurangkan kebergantungan Belarus kepada Rusia, tanpa menamatkan sepenuhnya tekanan politik.
Walaupun pembebasan ini disambut baik, pemimpin pembangkang Belarus yang berada dalam buangan menegaskan bahawa ratusan tahanan politik lain masih dipenjarakan. Mereka menyeru masyarakat antarabangsa agar terus memberi tekanan bagi memastikan pembaharuan sebenar berlaku.
Sebahagian besar tahanan yang dibebaskan telah dipindahkan ke Ukraine, manakala selebihnya ke negara Kesatuan Eropah. Perkembangan ini menggambarkan bagaimana isu kemanusiaan, sekatan ekonomi dan diplomasi terus digunakan sebagai alat dalam persaingan geopolitik serantau.
